เรื่องเจ้าหญิงแตงอ่อนจัดเป็นชาดกนอกนิบาต มีกระจายอยู่ทั่วทุกภาคของ ประเทศไทย โดยเฉพาะในภาคเหนือและภาคอีสาน มีโครงเรื่องและวิธีการดําเนินเรื่องเกี่ยวข้อง และสัมพันธ์กันตลอดทั้งเรื่อง
กล่าวถึงเจ้าหญิงแตงอ่อนอรดี เป็นธิดาของกษัตริย์เมืองตะนูวดีมีพี่ชายชื่อเจ้าชายสุดชฎาและมีพี่ชายต่างมารดาอันเกิดจากสนมชื่อพระไวยราช พระไวยราชถูกมนต์สะกดของอสูรร้ายให้กระทำการชั่วต่างๆนานาทั้งยึดเมืองและต้องการได้เจ้าหญิงแตงอ่อนน้องสาวต่างมารดามาเป็นมเหสี แต่เจ้าหญิงแตงอ่อนไม่ยินยอมจึงถูกพระไวยราชฆ่าตาย
พระสุดชฎาผู้เป็นพี่ชายเสียใจมากจึงอุ้มศพเจ้าหญิงแตงอ่อนหนีไปจนถึงหน้าผาในป่าและตั้งใจจะกระโดดหน้าผาฆ่าตัวตายตามน้องสาว พระอินทร์จึงแปลงร่างลงมาขัดขวางและเกลี้ยกล่อมให้พระสุดชฎายอมรับอาหารที่ตนมอบให้ พระสุดชฎาจึงป้อนอาหารให้ศพ เจ้าหญิงแตงอ่อนจึงฟื้นขึ้นมาทั้งสองจึงซัดเซพเนจรไปอาศัยอยู่ในกระท่อมเล็กๆ ชายเขตแดนเมืองโกสีซึ่งใต้ดินที่ปลูกกระท่อมนั้นมีถ้ำพญาจระเข้จำศีลอยู่เจ้าหญิงแตงอ่อนเผลอเทน้ำข้าวเดือดลงไปบนพื้นดินพญาจระเข้ที่จำศีลอยู่ถูกน้ำข้าวเดือดลวกจึงออกจากถ้ำขึ้นมาบนบึงน้ำเกล็ดจระเข้จึงกระเด็นตกลงไปในหม้อข้าว พระสุดชฎาเสวยข้าวปนเกล็ดจระเข้ลงไปทำให้กลายเป็นจระเข้จึงบอกให้เจ้าหญิงแตงอ่อนปักปิ่นลงบนศีรษะตนเพื่อจะได้เป็นที่สังเกตและแยกออกว่าจระเข้ตัวไหนเป็นพี่ชายของนาง
กล่าวถึงเจ้าชายไพรงามแห่งเมืองโกสีออกประพาสป่ามาพบเจ้าหญิงแตงอ่อนก็หลงรักและรับนางไปเป็นชายา และพาจระเข้พระสุดชฎาเข้าไปเลี้ยงในวังด้วยพวกนางสนมของพระไพรงามอิจฉาริษยาเจ้าหญิงแตงอ่อนยิ่งนัก จึงออกอุบายให้พระไพรงามออกไปคล้องช้างเผือก ในระหว่างนั้นเองเจ้าหญิงแตงอ่อนเจ็บท้องคลอดลูกออกมา พวกนางสนมจึงสับเปลี่ยนโอรสของเจ้าหญิงแตงอ่อนที่เพิ่งประสูติกับลูกจระเข้ เมื่อพระไพรงามกลับมาพวกนางสนมจึงใส่ร้ายว่าเจ้าหญิงแตงอ่อนคบชู้กับจระเข้ พระไพรงามโกรธมากจึงขับไล่เจ้าหญิงแตงอ่อนและจระเข้พระสุดชฎาออกจากเมือง
พระอินทร์ทราบเรื่องจึงให้เจ้าหญิงแตงอ่อนบำเพ็ญพรตเพื่อช่วยให้พระสุดชฎากลับคืนร่างเป็นมนุษย์ตามเดิม ฝ่ายโอรสของเจ้าหญิงแตงอ่อนที่ถูกนำไปฝังได้นางไม้พฤกษาช่วยชีวิตไว้และตั้งชื่อว่าเกตุทิพย์บดี เมื่อเกตุทิพย์บดีเจริญวัยจึงกลับเข้าเมืองโกสีและบอกความจริงทั้งหมดให้พระไพรงามรู้ พวกนางสนมจึงถูกเนรเทศพระไพรงามและเกตุทิพย์บดีออกตามหาเจ้าหญิงแตงอ่อนจนพบ และคืนดีกัน แต่ระหว่างเดินทางกลับเมืองเจ้าหญิงแตงอ่อนถูกพญายักษ์ลักพาตัวไป
ที่เมืองของพญายักษ์มีกุมารีเกิดขึ้นในดอกบัวพญายักษ์ตั้งชื่อให้ว่าปทุมวดี เจ้าหญิงปทุมวดีสนิทสนมกับเจ้าหญิงแตงอ่อนมากจนเรียกนางว่าแม่ ทำให้มเหสียักษ์ไม่พอใจคิดจะทำร้ายนางพระไพรงามกับเกตุทิพย์บดีตามมาช่วยได้ทัน และพาเจ้าหญิงแตงอ่อนกับปทุมวดีกลับเมืองโกสี ระหว่างทางได้พบพระไวยราชที่คลายจากมนต์สะกด หลบหนีออกจากเมืองตะนูวดีอสูรร้ายตามมาจึงถูกเกตุทิพย์บดีสังหาร พระไวยราชจะคืนราชสมบัติให้พระสุดชฎาแต่พระสุดชฎาละจากโลกีย์วิสัยแล้วจึงออกบวชแสวงหาธรรมะ ในขณะที่เจ้าหญิงแตงอ่อนได้อยู่พร้อมหน้าโอรสและพระสวามีอย่างมีความสุข
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น